Vreemde eend in Het Zwanenmeer
Zelfstandig ondernemen doet mij goed. Ik wil zelf beslissingen nemen en plannen maken. Het betekent ook dat je in mindere tijden op jezelf aangewezen bent. Niet per se zoals minister Wiebes zei: ‘Jammer voor jullie, dat is nu eenmaal het ondernemersrisico’, want dat klinkt alsof je het alleen uit moet zoeken. Zelfstandig ondernemen betekent niet dat je alleen bent. Wel dat je zelf nieuwe plannen moet maken en nieuwe moed bij elkaar moet rapen. Ik houd er niet van om afhankelijk te zijn van iemand anders. Je hebt anderen nodig om je leven te verrijken, maar ik zou niet graag mijn hand ophouden en geld willen krijgen van iemand. Daarom vraag ik voor mijn projecten ook geen subsidie aan. Dat maakt het leven soms moeilijker. Weliswaar heb je met meer geld meer mogelijkheden. Maar het staat mij bijzonder tegen om een zak met geld te ontvangen uit goodwill. Ik wil graag zelf alles bij elkaar harken. En dat betekent; overuren maken. Want een inspiratie die teveel geld gaat kosten maar niet zomaar uit mijn hoofd wil, moet en zal gebeuren. Ook al is deze niet kostendekkend. Dan betaal ik uit eigen zak en neem ik wat meer klussen aan dan normaal. Niet per se een heel goed ondernemersinstinct. Maar vragen om duizenden euro subsidie vind ik tever gaan.
Subsidie zou – naar mijn mening – bedoeld moeten zijn om een product op te starten. Om geld in te zamelen voor de benodigde investeringen. Een goed product moet na de opstartfase op zichzelf kunnen staan. Door sponsoring of door winst op het product. Kan dit niet? Dan vind ik het product niet goed genoeg om te overleven. In de kunsten lijkt dit principe niet op te gaan. Ik weet dat ik me nu op glad ijs begeef en veel mensen tegen me in het harnas jaag. Toch wil ik mijn mening kwijt. En het is okee als je het niet met mij eens bent. Laten we in discussie gaan.
Neem Het Nationale Ballet. Opgericht in 1961 en ontvangt elk jaar een aantal miljoenen euro’s aan subsidie. De kwaliteit van de dansers en producties is hoog, Hoe kan het dat dit gezelschap zichzelf niet kan onderhouden? Moet een product dat zestig jaar bestaat (!) elk jaar een aantal miljoenen euro subsidie ontvangen? Waarom kunnen ze na al die jaren hun eigen broek niet ophouden? Ik snap dat zonder subsidie de toegangsprijzen twee keer zo hoog worden. Dat er dan niemand meer komt kijken. Maar is er eigenlijk ooit overwogen om iets minder parels op de tutu’s te doen? Dan maar iets minder pracht en praal, toch? Is er overwogen om te kijken naar manieren omtrent sponsoring? Als het Nederlands elftal gesponsord wordt door Nationale Nederlanden, waarom wordt Het Nationale Ballet dan niet gesponsord door KLM? De dansers vliegen namelijk hoog door de lucht en enkele jaren geleden won KLM de prijs voor beste reclame met de zwaan die prachtig in het meer landde. Lijkt mij een mooi bruggetje naar ‘Het Zwanenmeer’ . Ik zou niet weten waarom Nederlands trots niet gesponsord wordt door een bedrijf. Zelfs niet als de dansers daarvoor ‘ordinair’ dansen voor een reclame voor de KLM of af en toe een corporate event doen. Het Nationale Ballet is een goed product en daarom weet ik niet waarom ze de overheid nodig heeft om bijna zestig jaar na dato nog steeds haar broek op te houden.
Daarentegen zijn er veel kleine gezelschappen en choreografen die niet van de grond komen omdat al het geld gaat naar structureel gesubsidieerde groepen. In corona tijd wordt alles versterkt. Ik zie paniekerige oproepen; misschien verdwijnt Het Nationale Ballet wel! Tegelijkertijd publiceert HNB gratis balletlessen online. Superlief van ze. Maar hun ondernemersinstinct is ver te zoeken. Vraag iedereen die de les wil doen een bijdrage van vijf euro. Waarom is onze cultuur er één van handje ophouden? Waarom zoeken we niet verder en zijn we niet creatiever in het vinden van mogelijkheden?
De afgelopen weken ben ik begonnen met online lesgeven. Natuurlijk is het gezelliger om met elkaar in een studio te dansen. Een studio heeft een spiegel en een zwevende vloer en het contact met elkaar is fantastisch fijn. Maar in je eigen huis trainen biedt ook voordelen. Het is goedkoper, want de dansdocent betaalt geen studiohuur en het is sneller, want je hoeft je huis niet uit. Als zelfstandig ondernemer zoek ik mogelijkheden die mij en de danser verrijken. Dat doe ik veel liever dan mijn hand ophouden naar de gemeente. Ook nu wil ik mijn eigen geld verdienen. Sommige dansers laten weten; ‘Ik ben nog nooit zo fit geweest als nu!’ Ook in een situatie waarin het leven soms verdrietig en alleen is, hoef je niet eenzaam te zijn. Als ik train vanuit huis met twintig dansers is het niet alleen gezellig. Daarna voel ik me beter. We hebben allemaal weer wat onderhoud aan ons lichaam verricht. En we hebben gelachen samen. Natuurlijk is alles beter in het echt, als we weer contact mogen hebben en we samen kunnen zijn. Tot die tijd zijn er tal van initiatieven te bedenken die zowel de ondernemer als de klant voordelen bieden. We doen dit met elkaar. Zelfstandig ondernemen = niet hetzelfde als alleen zijn.